Onlangs maakten we een bijzondere reis naar Malawi, het geboorteland van een goede vriend van ons. Met deze vriend, die we in Zuid-Afrika hebben leren kennen en inmiddels al jaren een beetje op weg helpen, hebben we door Malawi getrokken. Wat volgde was een indrukwekkende tocht naar een land dat anders is dan Zuid-Afrika, maar tegelijk veel herkenning oproept. Een land dat weinig heeft, maar veel geeft.
Een ander ritme, een ander vervoermiddel
Al meteen bij aankomst werd duidelijk dat Malawi nog een stuk armer is dan de regio waar wij in Zuid-Afrika wonen. Het dagelijks vervoer bestaat hier uit ossenwagens, oude brommertjes en fietsen volgeladen met alles wat je maar kunt bedenken, van hout tot water, van mensen tot suikerriet.
Wat ons raakte, was de pure armoede. Eten is schaars, en op veel plekken zagen we kinderen en volwassenen de hele dag kauwen op suikerriet. Er is vaak simpelweg geen geld voor een fatsoenlijke maaltijd. Tegelijkertijd was de sfeer vriendelijk, en voelde niemand zich te trots om hun situatie met ons te delen.
Zelfredzaamheid in eenvoud
We bezochten ook een kleinschalige bakstenenfabriek, waar mensen met eigen handen bouwmateriaal maken voor hun huizen. Geen machines, geen helmen, maar modder, zon en spierkracht. De bakstenen worden op rijen in de zon gelegd en later gestapeld tot ovens, waarin ze worden gebakken op houtvuur. Diezelfde stenen gebruiken ze om hun huizen te bouwen, met trots en zonder subsidie.
De arbeidsmigranten van Zuid-Afrika
Veel Malawiërs verlaten hun land om werk te zoeken in Zuid-Afrika. In feite zijn zij de arbeidsmigranten van zuidelijk Afrika, net zoals Polen of Roemenen dat in West-Europa zijn.
Ze laten hun families achter, reizen duizenden kilometers, en nemen vaak zwaar werk aan in de bouw, de mijnbouw of op boerderijen. Onze vriend is daar één van. En net als velen van zijn landgenoten stuurt hij geld terug naar huis, soms het enige inkomen voor een heel gezin.
Een land met een warm hart
Malawi staat bekend als “the Warm Heart of Africa”, en dat is geen cliché. De mensen zijn oprecht vriendelijk, nieuwsgierig en gastvrij. Er is weinig bezit, maar veel hartelijkheid. En dat laat je niet onberoerd.
We verlieten Malawi met respect, dankbaarheid en het gevoel dat we iets mochten meemaken wat je niet in reisgidsen terugvindt.
